czwartek, 4 grudnia 2014

Serbia, Macedonia, Albania 2014. Część 3. Zemun, park Topčider.

Zemun (Земун)

Zemun to dzielnica Belgradu położona po drugiej stronie Sawy, patrząc od strony głównej części miasta. Centrum Zemunu to socrealistyczne bloki ale także Dolne Miasto (Donji Grad, Доњи Град) - naddunajska starówka z klimatycznym bulwarem. Dotrzeć można tam autobusem linii 701 z pętli Zeleni Venac (Зелени Венац), usytuowanej blisko Mostu Brankov (Бранков мост). Pomimo dającego się we znaki upału zdecydowałem się na pieszą wycieczkę, z autobusu korzystając jedynie w drodze powrotnej. 

Architektura zemuńskiej starówki różni się od tej, którą oglądać można w pozostałej części Belgradu. Swoim wyglądem przypomina ona raczej węgierskie, czeskie lub słowackie miasta. Ma to związek z historią Zemunu, który aż do pierwszej wojny światowej leżał na terytorium Austro-Węgier. Naturalną granicę pomiędzy państwem Habsburgów a Turcją stanowiła w przeszłości rzeka Sawa. Zemun i Belgrad były oddzielnymi miastami aż do roku 1934, gdy zostały połączone w jeden organizm. Ponowny rozdział nastąpił podczas drugiej wojny światowej, gdy miasteczko należało do Chorwacji. Zemun został ostatecznie przyłączony do Belgradu w 1945, rok po wyzwoleniu przez Armię Radziecką.

Centralnym punktem Dolnego Miasta jest Plac Wielki (Veliki Trg, Велики Трг.), na którym znajduje się targ. Przy placu stoi katolicki kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Starówka to głównie wąskie uliczki z niską zabudową, z różnymi „perełkami” typu ręczna pompa. W Zemunie znaleźć można także takie obiekty jak: wieża Gardoš (Гардош) (wieża milenijna), synagoga oraz stadion. Po zwiedzaniu tego „miasta w mieście” odpocząć można w pubie lub restauracji na naddunajskim bulwarze. Należy jednak pamiętać, ze ceny nie należą tutaj do zbyt niskich.

Po zwiedzeniu Zemunu udałem się na dworzec kolejowy, aby kupić bilet do Skopje. Pomyliłem niestety daty i zamiast czwartkowej podałem piątkową, co dostrzegłem dopiero w pociągu, gdy ruszał on już z belgradzkiego dworca. W lekkiej panice pobiegłem do drzwi chcąc jak najszybciej wysiąść. Na szczęście po 10 minutach jazdy pociąg zatrzymał się na stacji Topčider (Топчидер), położonej jeszcze na terenie Belgradu. Krótki postój na niej miał zapewne charakter czysto techniczny, służący przepuszczeniu pociągu jadącego z naprzeciwka. Kierownik pociągu otworzył drzwi wagonu ale z innej strony niż peron. Wraz ze mną wysiadł jeszcze jeden mężczyzna, który jak mniemam odprowadzał kogoś i nie zdążył w porę wyjść z wagonu. Z początku nie za bardzo wiedziałem gdzie się znajduję, gdyż stacja położona była w trochę odludnym miejscu. W budynku dworca mieściło się biuro dyżurnego ruchu, który poinformował mnie, że pociąg do Belgradu będzie za kilka godzin i że do centrum miasta można dojechać tramwajem. Nie miałem jednak biletu, a w miejscowym sklepie oraz w tramwaju także nie można go było kupić. W związku z tym drogę do centrum trzeba było pokonać na piechotę, co nie jest takie łatwe, gdy dźwiga się ciężki plecak. 

Obszar Topčideru obejmuje las przedzielony rzeką, a także park z pałacem – rezydencją księcia Miłosza Obrenovića, w którym mieści się Historyczne Muzeum Serbii. Po krótkim odpoczynku w parku i przejściu kilku ulic okazało się, że dalsza droga jest niemożliwa. Chodnik kończył się na przystanku tramwajowym, a dalej było już tylko torowisko i estakada dla samochodów. Nie było wyjścia, kilka przystanków trzeba było podjechać tramwajem „na gapę”. Na wszelki wypadek spytałem motorniczego, czy nie ma biletów ale ten tylko machnął ręką i powiedział, żeby wsiadać. Przejechałem kilka przystanków, jednak zbliżając się do centrum postanowiłem nie ryzykować i wysiąść z tramwaju. 

Na Placu Sawskim, naprzeciwko głównego dworca kolejowego Belgradu znajduje się „Fly Hostel”, w którym postanowiłem przenocować. Pobyt kosztował tylko 10 Euro za noc w pokoju wieloosobowym, tak więc nie było sensu iść przez następny kawał miasta z powrotem do "Sky 10". W taki oto sposób zostałem w stolicy Serbii jeszcze jeden dzień, który postanowiłem spędzić relaksując się w parku Topčider. Z Placu Sawskiego dojechać można tam tramwajem nr. 3. 

Na tym zakończył się mój pierwszy pobyt w Belgradzie, drugi będzie miał miejsce podczas powrotu z Macedonii, ale o tym w dalszej części relacji.

Bilet komunikacji miejskiej w Belgradzie. Kodowany jest na konkretną liczbę przejazdów.
W drodze do Zemunu. Port na prawym brzegu Sawy. Widok z Mostu Brankov (Brankov most, Бранков мост).
Rzeka Sawa (Сава). W oddali ujście do Dunaju (Dunav, Дунав).
Widok z na starą część Belgradu (Stari Grad) z lewego brzegu mostu Brankov.
Cerkiew katedralna świętego Michała Archanioła (Saborna crkva sv. Arhangela Mihaila, Саборна Црква Св. Архангела Михаила), stojąca przy ulicy Kneza Sime Markovića.
 Napisy na bulwarze na lewym brzegu Sawy.
Twierdza Kalemegdan widoczna z lewego brzegu Sawy.
Pobednik (Победник).
Nowy Belgrad (Novi Beograd, Нови Београд). Kolumna symbolizująca Wieczny ogień (Вечна ватра) i Ušće Tower - najwyższy budynek w Belgradzie.
Nabrzeże Zemuńskie (Zemunski Kej, Земунски Кеј). Pomnik pilotów broniących Belgrad w kwietniu 1941 roku (Spomenik pilotima braniocima Beograda aprila 1941, Споменик Пилотима браниоцима Београда).

Zakole Dunaju przy ujściu Sawy. W oddali widoczny stary Belgrad i komin nieczynnej elektrowni na osiedlu Dorćol (Дорћол).
Nabrzeże Zemuńskie. Obszar zalesiony po drugiej stronie to Wielka wyspa wojenna (Veliko ratno ostrvo, Велико ратно острво), położona przy ujściu Sawy do Dunaju.
Dom na rogu Bulwaru Wyzwolenia (Kej Oslobođenja, Кеј ослобођења) i Petra Zrinskog (Петра Зрињског).
Ulica Petra Zrinskog, w oddali plac Tomáša Masaryka (Masarikov Trg, Масариков Трг). Na pierwszym planie samochód "Zastava" - czołowy obok "Yugo" produkt przemysłu motoryzacyjnego Jugosłowiańskiej Republiki Socjalistycznej.
 Ulica Belgradzka (Beogradska, Београдска).
Plac Wielki (Veliki Trg, Велики Трг.). Katolicki kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Tablica na ścianie kościoła.
Plac Wielki (Veliki Trg, Велики Трг.)
Upał tego dnia był spory, tak jak z reszta podczas całego wyjazdu.
Róg ulicy Gospodskiej (Господска) i Placu Zwycięstwa (Trg Pobede, Трг Победе).
Ulica Gospodska (Господска).
Krzyż Łazarza Uroševića (Zavetni krst Lazara Uroševića, Заветни крст Лазара Урошевића). Krzyż wzniesiony został w roku 1863 przez Lazara Uroševića - mieszkanca Zemunu, znanego hazardzisty.
Ulica Gospodska (Господска).
Róg ulic Lagumskiej (Лагумска) i Zmaj Jovima (Змај Јовина).
Ulica Zmaj Jovima (Змај Јовина).
Róg ulic Lagumskiej (Лагумска) i Dositejeva (Доситејева).  Budynek starej odlewni "Pantelić". Obiekt zbudowany został w roku 1854, nastepnie przebudowany w 1926. Produkowano tutaj zegary wieżowe oraz dzwony.
Ulica Dositejeva (Доситејева).
Ulica Karamatina (Караматина).
Ulica Piotra II Petrowić-Niegosza (Njegoševa, Његошева).
Wieża cerkwi św. Mikołaja (Crkva Svetog Oca Nikolaja, Црква Светог Оца Николаја). Świątynia znana jest również jako cerkiew Nikołajewska w Zemunie  Jej budowę rozpoczęto w roku 1745 roku, na fundamentach cerkwi pochodzącej z XVI wieku.
Hydrant obok cerkwi św. Mikołaja.
Ulica Njegoševa (Његошева). Drzwi wejściowe do jednego z domów
 Ulica Fruškogorska (Фрушкогорска).
Dom na rogu ulic Sinđelićeva (Синђелићева) i Njegoševa (Његошева).
Przerwa na "Jelena" :)
Stara pompa ręczna na rogu Njegoševa (Његошева) i Fruškogorskiej (Фрушкогорска).
Ulica Njegoševa (Његошева). W oddali nabrzeże Dunaju.
Bulwar Wyzwolenia (Kej Oslobođenja, Кеј ослобођења).
Czyżby Milicja Obywatelska? ;)
Zemuński kot. :)
Ulica Sinđelićeva (Синђелићева).
Ulica Gardoška (Гардошка).
Ulica Sinđelićeva (Синђелићева).
Ulica Jana Hunyady, znanego jako Janko Sibińanin (Janoš Hunjadi, Сибињанин Јанка). Zbudowana w latach 1874-78 cerkiew św Dymitra (Crkva svetog Dimitrija, Црква светог Димитрија) i cmentarz (Zemunsko groblje, Земунско гробље).
Grób rodziny Cincar - Poposki (Цинцар-Попоски).
Kolejna "Zastava".
 Dom na rogu ulic Cara Dušana (Цара Душана) i Novogradskiej (Новоградска).

Ulica Cara Dušana (Цара Душана).
Skwer u zbiegu ulic Cara Dušana (Цара Душана) i Dobanovačkiej (Добановачка).
Dom na rogu ulic Vasilij Vasiljeviča (Василија Васиљевића) i Głównej (Glavna, Главна).
Ulica Główna (Glavna, Главна). Jak sama nazwa wskazuje, jest to główna arteria Zemunu.
Jeszcze raz ulica Njegoševa (Његошева).
Kolejna ręczna pompa. ta stoi u zbiegu ulic Njegoševa (Његошева) i Karamatina (Караматина).
Plac Magistracki (Magistratski trg, Магистратски трг).

Park Topčider (парк Топчидер)

Park Topčider (Topčiderski park, Топчидерски парк). Zbudowana w roku 1831 rezydencja księcia Miloša (Milošev konak, Милошев конак). Obecnie w budynku mieści się Muzeum Historyczne Serbii.
Platan obok rezydencji księcia Miloša.
Kanał przecinający park.

W następnej części Belgrad - Skopje.