Litwa, Łotwa, Estonia. Sierpień 2019. Część 13. Tallin - Tartu.

Tallin – Tartu

Po kilkudniowym pobycie w Tallinie i wcieczce do Narwy, nadszedł czas na powrót do domu. Jeszcze na etapie planowania wyjazdu postanowiłem, że podróż powrotną z Estonii do Polski odbędę wyłącznie pociągami. Nie było to proste biorąc po uwagę mało dogodne połączenia, nadrabianie kilometrów i długi czas przejazdu. Podróż podzieliłem jak zwykle na etapy: Tallin – Tartu, Taru - Ryga, Ryga - Dyneburg (Daugavpils), Dyneburg – Kowno i Kowno - Warszawa.

Tartu

W Tartu postanowiłem spędzić przynajmniej jeden cały dzień, dlatego też zarezerwowałem dwa noclegi. Jak na złość w dzień mojego pobytu przez prawie cały czas padał ulewny deszcz i zwiedzanie miasta musiałem ograniczyć do minimum. Większą część dnia spędziłem w hostelu i nie udało mi się zobaczyć wszystkich wartych odwiedzenia miejsc. Tartu położone jest w środkowej części kraju, nad rzeką Emą (Emajõgi), na zachód od jeziora Pejpus. Miasto nazywane jest kulturalną stolicą Estonii. Poprzednie nazwy to Juriew i Dorpat (do 1893 roku). Centralnym miejscem Tartu jest Raekoja plats (plac Ratuszowy) przy którym stoi rząd klasycystycznych kamienic z białymi fasadami. Powstał on na terenie bagna, dlatego też fundamenty niektórych budynków zaczęły osiadać. Jedna z kamienic pochylona jest tak bardzo, że zyskała miano krzywej wieży.

Na zachodniej pierzei placu znajduje się Ratusz (Raekoda) z 1789 r., będący przykładem stylu przejściowego między barokiem a wczesnym klasycyzmem. Obiekt usytuowany jest na miejscu poprzedniego Ratusza z roku 1693, który spłonął w 1775 r. Nowy budynek wzniesiono według planów pochodzącego z Rostoku architekta J. Waltera. Inne ciekawe zabytki Tartu to:

- częściowo zburzona katedra Św. Piotra i Pawła (Toomkirik) z XIII-XV wieku,
- ewangelicko-luterański kościół Św. Jana Chrzciciela (Tartu Jaani kirik) z XIV wieku, z zespołem rzeźb terakotowych z XIV wieku,
- prawosławny Sobór Zaśnięcia Matki Bożej (Tartu Jumalaema Uinumise katedraalkirik) z XVIII wieku
- klasycystyczne domy mieszkalne
- prawosławna cerkiew św. Jerzego (Suurmärter Georgiuse kirik) z XIX wieku,
- zespół budynków uniwersyteckich z lat 1804-1809,
- wzgórze Toome z XIX-wieczną biblioteką uniwersytecką
- najstarszy estoński browar A. Le Coq mieszczący się w budynku z 1826 roku,
- Budynek organizacji studenckiej z 1902 roku,
- Most Anielski (Inglisild) z 1814 roku i Most Diabelski (Kuradisild) z 1913 roku,
- budowle użyteczności publicznej z lat 20. i 30. XX wieku.

W Tartu zwiedzić można ponad 20 różnych tematycznie muzeów, takich jak: Muzeum Miejskie (Linnamuuseum), Muzeum Literatury (Kirjandusmuuseum), Muzeum Sztuki (Kunstimuuseum), Uniwersyteckie Muzeum Historii Naturalnej (Ülikooliloodusmuuseum), Muzeum Zabawek (Mänguasjamuuseum), Muzeum – areszt KGB (KGB kongide muuseum), Muzeum papieru i drukarstwa (Eesti Truki – Ja Paberimuuseum), Ogród botaniczny (Ülikooli Botaanikaaed), Centrum Naukowe (AHAA Science centre) i inne. Po północno – wschodniej stronie miasta usytuowana jest była wojskowa baza lotnicza (Endine Raadi (Tartu) sõjaväelennuväli), na terenie której w czasach ZSRR stacjonowały bombowce strategiczne. Obecnie w tym miejscu odbywają się imprezy plenerowe a na jednym z nieczynnych pasów startowych pobudowano gmach Estońskiego Muzeum Narodowego (Eesti Rahva Muuseum). 

Przyjemne wrażenie wywarła na mnie dzielnica Tammelinn, w której dominuje drewniana zabudowa jednorodzinna. Położona jest ona po południowo – zachodnim stronie miasta. Dobrze utrzymane domki, z niskimi ogrodzeniami, zadbane ogrody, wyasfaltowane uliczki kojarzą się ze Skandynawią. Co ciekawe prawie nigdzie nie ma tutaj wysokich płotów ani innych wszechobecnych zabezpieczeń (kamery, drut kolczasty, pilnujące psy). Ogólnie rzecz biorąc podróżując przez Estonię można czasami zobaczyć gospodarstwa bez jakichkolwiek ogrodzeń. Poziom bezpieczeństwa i społecznego zaufania jest tutaj widocznie na tak wysokim poziomie, że płoty stają się zbędne. Jest to oczywiście tylko i wyłącznie moja osobista opinia.

Stacja Tartu. Budynek dworca i peron 1.

Peron 2.

Stacja Tartu. Budynek dworca od strony ul. Vaksali.

Poczekalnia dworca z małą ekspozycją okazującą historię kolei w Tartu.

Wieża ciśnień przy stacji.

Stacja Tartu. Widok na perony w kierunku Valgi.

Stacja Tartu. Widok w kierunku Tapy.

Stacja Tartu. Budynek dawnej parowozowni.

Raekoja plats (plac Ratuszowy) i budynek Ratusza (Raekoda) z 1789 r.

Budynek Ratusza. Widok od strony ulicy Ülikooli.

Raekoja plats (plac Ratuszowy). W czasach gdy Estonia należała do Związku Radzieckiego, nosił on nazwę Noukogude plats (Plac Radziecki).

Raekoja plats. Fontanna z figurą całujących się studentów (Suudlevad tudengid).

Klasycystyczna kamienica na rogu Raekoja plats i ulicy Rüütli.

Mural na budynku na rogu ulic Lossi i Ülikooli.

Skrzyżowanie ulic Lossi i Ülikooli. Widok w stronę Raekoja plats.

Skrzyżowanie ulic Rüütli i Küütri. Hotel "London".

Kamienica z wykuszem na rogu ulic Rüütli i Munga.

Mural na kamienicy i stojaki na rowery.

Raekoja plats. Widok w stronę mostu Kaarsild.

Most Kaarsild na rzece Ema (Emajõgi).

Rzeka Ema (Emajõgi). Widok w kierunku południowym.

Budynek Akademii Tańca na nabrzeżu.

Most na ulicy Riia.

Mural na ulicy Lossi.

Pomnik narodów (Rahvaste monument) wzniesiony w 1811 roku.

Most Diabelski (Kuradisild) z 1913 roku.

Most Anielski (Inglisild) z 1814 roku.

Widok z mostu Anielskiego na ulicę Lossi w kierunku placu Ratuszowego.

Skrzyżowanie ulic Julius Kuperjanovi, Jaan Tõnissoni i Kastani. Dom mieszkalny potocznie zwany "chruszczowką". Budynki tego typu, w różnych wariantach stawiano od końca lat 50-tych XX wieku na terenie całego ZSRR. Po odzyskaniu niepodległości przez Kraje Bałtyckie "chruszczowki" przeszły gruntowne remonty i zostały ocieplone.

Skrzyżowanie ulic Raudtee i Elva w dzielnicy Tammelinn.

W następnej części: Tartu - Valga / Valka - Ryga.