sobota, 31 marca 2018

Wilno, Sierpień 2016. Część 7. Wilno. Muzeum Ofiar Ludobójstwa.

Muzeum Ofiar Ludobójstwa w Wilnie (Genocido aukų muziejus). 
 
Muzeum mieści się w byłym gmachu KGB na ulicy Aukų gatvė, dokładnie naprzeciwko hostelu „Do-Re-Mi”. Ekspozycja obejmuje trzy poziomy budynku: piwnicę, parter i 1 piętro. Placówka przypomina trochę muzea, które widziałem w Budapeszcie i rumuńskim Sighetu Marmației. 

Na poziomie piwnicy obejrzeć można byłe więzienie NKWD, z celami, boksami, karcerami, pokojami dyżurnego i ochrony, pokojami fotografii i daktyloskopii, spacerniakiem oraz celą śmierci. Urządzono tutaj także wystawę poświęconą Holocaustowi. 
 
Na poziomie parteru obejrzeć można następujące wystawy

- „Litwa w latach 1940 – 1941” – ekspozycja ukazuje sytuację Litwy w końcu lat 30-tych XX wieku oraz stopniowe uzależnianie kraju przez władze ZSRR po aneksji w 1939 roku,
- „Wojna partyzancka 1943-1944”,
- „Nierówna walka” – ekspozycja dotycząca represji na bojownikach o wolność Litwy, dokonywanych przez władze radzieckie. 
 
Na pierwszym piętrze umieszczono wystawy tematyczne: 

- „Mieszkańcy Litwy w Gułagu w latach 1944-1956” – ekspozycja ukazuje skalę, motywy działania aparatu represji oraz ciężkie warunki pracy i życia zesłanych obywateli Litwy. Można tu zobaczyć wiele przedmiotów codziennego użytku.
- „Zsyłki 1944 – 1956” – przedstawiono tutaj materiały dotyczące procedur organizacji i przeprowadzania zsyłek, w tym sporo danych statystycznych.
- „Życie biegnie dalej” – ekspozycja dotyczy twórczości, edukacji, podtrzymywania tradycji (pracy u podstaw) wśród zesłanych Litwinów.
- ”KGB w latach 1954 – 1991” - ukazano działalność radzieckiego aparatu represji od śmierci Józefa Stalina aż do upadku ZSRR w 1991 roku.
- „Gabinet podsłuchiwania rozmów” – wystawa aparatury podsłuchowej w zaaranżowanym biurze. 
- "Obywatelski sprzeciw antysowiecki" - wystawa ukazuje materiały związane z działalnością podziemia, które aktywnie przeciwstawiało się sowieckiej władzy aż do jej upadku i ogłoszenia przez Litwę niepodległości w roku 1991.

Fotorelacja zawiera jedynie wyrywkowe fragmenty ekspozycji. Więcej na temat muzeum można dowiedzieć się ze strony internetowej (w językach litewskim, angielskim i rosyjskim).

Budynek muzeum na ulicy Aukų gatvė.
Kolumna poświęcona Ofiarom ludobójstwa. Po drugiej stronie skweru, przy Gedimino prospektas znajduje się również tablica.

Poziom piwnicy.


Korytarz na poziomie podziemnym budynku.
Ekspozycja na poziomie podziemnym. Ekspozycja "Nazistowska okupacja i Holocaust na Litwie".
Fragmenty dziennika Kazimierza Sakowicza - polskiego dziennikarza mieszkającego w Wilnie w czasach II wojny światowej.
Kartki na chleb.
Fragmenty napisów naściennych.
Ekspozycja "Wewnętrzne więzienie KGB". Pokój dyżurnego.
Ekspozycja "Wewnętrzne więzienie KGB". Pokój ochrony.

Ekspozycja "Wewnętrzne więzienie KGB".Cela nr 11. Ekspozycja "Bogu i ojczyźnie" poświęcona prześladowaniom Kościoła Katolickiego na Litwie w czasach ZSRR.
Ekspozycja "Wewnętrzne więzienie KGB". Cela z miękkimi ścianami. Miały one zagłuszać krzyk osób załamanych psychicznie torturami. Sprzeciwiających się więźniów ubierano w kaftan bezpieczeństwa.
Jedna z cel.

Sanitariat na poziomie podziemnym budynku.
Cela śmierci. Na monitorze wyświetlana jest ostatnia scena z filmu "Katyń".
Więzienny spacerniak.
Korytarz spacerniaka.

Pierwsze piętro budynku
Korytarz.
Ekspozycja „Mieszkańcy Litwy w Gułagu w latach 1944-1956”. Ukazuje ona skalę, motywy działania aparatu represji oraz ciężkie warunki pracy i życia zesłanych obywateli Litwy.
Półka z osobistymi rzeczami i relikwiami Zesłańców.
„Życie biegnie dalej” – ekspozycja dotyczy twórczości, edukacji, podtrzymywania tradycji (pracy u podstaw) wśród zesłanych Litwinów.
„Gabinet podsłuchiwania rozmów” – wystawa aparatury podsłuchowej w zaaranżowanym biurze.
”KGB w latach 1954 – 1991” - ekspozycja ukazuje działalność radzieckiego aparatu represji od śmierci Józefa Stalina aż do upadku ZSRR w 1991 roku.
Formularze używane przez KGB.



Urządzenia służące inwigilacji.
Gablota z elementami wyposażenia biura KGB.
Dziennik sprawozdań funkcjonariusza KGB.

"Pamiątka dla młodego Czekisty".





Mundury funkcjonariuszy KGB Litewskiej SRR.
"Obywatelski sprzeciw antysowiecki" - wystawa ukazuje materiały związane z działalnością podziemia, które aktywnie przeciwstawiało się sowieckiej władzy aż do jej upadku i ogłoszenia przez Litwę niepodległości w roku 1991.

W następnej części: Wilno – Kowno - Suwałki – Białystok – Warszawa.