Poniżej pierwsza część relacji z wyjazdu do Republiki Czeskiej, która miała miejsce na początku sierpnia 2023 r. Za jakiś czas na moim kanale You Tube ukaże się relacja w formie filmu z podróży koleją z Warszawy do Londynu .
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Początek sierpnia zeszłego roku był bardzo chłodny i deszczowy co było dla mnie dość nieoczekiwaną „niespodzianką”. W dniu mojego wyjazdu z Warszawy do Czeskich Budziejowic temperatura powietrza nie przekraczała 13 stopni. Na szczęście po trzech dniach pogoda zmieniła się na słoneczną, wróciły także letnie temperatury.
Najszybszy dojazd z Warszawy do Czeskich Budziejowic możliwy jest dwoma dziennymi pociągami z jedną przesiadką w Pradze. Podróż taka zajmuje około 11 godzin natomiast koszt, w zależności od dostępności biletów promocyjnych kształtuje się w granicach 475 CZK (90 - 100 PLN). Bilet można nabyć przez internet na stronie České dráhy. Mając na uwadze chęć „zaliczenia” kilku linii lokalnych wpadłem na pomysł aby swoją podróż z Warszawy do Budziejowic podzielić na trzy etapy.
Pierwszy etap to podroż z Warszawy do Bohumina pociągiem IC 103 „Sobieski”, drugi to pociąg pospieszny (rychlik linii R8) Regio Jet z Bohumina do Brna i w trzeci z pociąg pospieszny (Rychlik nr 660) Kolei Czeskich z Brna do Czeskich Budziejowic. Uwzględniając dwie około godzinne przerwy związane z przesiadkami w Bohuminie i Brnie cała podróż trwała dokładnie 13 godzin i 53 minuty. Taki czas przejazdu na pewno nie jest zbyt atrakcyjny dla przeciętnego pasażera, jednak dla mnie nie jest czymś nadzwyczajnym. Bilety na na wszystkie pociągi kupiłem zawczasu na stronach internetowych przewoźników Ceske Drahy i Regio Jet.
Po dojechaniu na miejsce od razu ulokowałem się w noclegowni „Ubytovna u nádraži”, w której nocleg zarezerwowałem zawczasu przez portal Booking.com. Do dyspozycji miałem cały, trzyosobowy pokój oraz łazienkę z prysznicem dzieloną wspólnie z osobą z pokoju obok.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Początek sierpnia zeszłego roku był bardzo chłodny i deszczowy co było dla mnie dość nieoczekiwaną „niespodzianką”. W dniu mojego wyjazdu z Warszawy do Czeskich Budziejowic temperatura powietrza nie przekraczała 13 stopni. Na szczęście po trzech dniach pogoda zmieniła się na słoneczną, wróciły także letnie temperatury.
Najszybszy dojazd z Warszawy do Czeskich Budziejowic możliwy jest dwoma dziennymi pociągami z jedną przesiadką w Pradze. Podróż taka zajmuje około 11 godzin natomiast koszt, w zależności od dostępności biletów promocyjnych kształtuje się w granicach 475 CZK (90 - 100 PLN). Bilet można nabyć przez internet na stronie České dráhy. Mając na uwadze chęć „zaliczenia” kilku linii lokalnych wpadłem na pomysł aby swoją podróż z Warszawy do Budziejowic podzielić na trzy etapy.
Pierwszy etap to podroż z Warszawy do Bohumina pociągiem IC 103 „Sobieski”, drugi to pociąg pospieszny (rychlik linii R8) Regio Jet z Bohumina do Brna i w trzeci z pociąg pospieszny (Rychlik nr 660) Kolei Czeskich z Brna do Czeskich Budziejowic. Uwzględniając dwie około godzinne przerwy związane z przesiadkami w Bohuminie i Brnie cała podróż trwała dokładnie 13 godzin i 53 minuty. Taki czas przejazdu na pewno nie jest zbyt atrakcyjny dla przeciętnego pasażera, jednak dla mnie nie jest czymś nadzwyczajnym. Bilety na na wszystkie pociągi kupiłem zawczasu na stronach internetowych przewoźników Ceske Drahy i Regio Jet.
Po dojechaniu na miejsce od razu ulokowałem się w noclegowni „Ubytovna u nádraži”, w której nocleg zarezerwowałem zawczasu przez portal Booking.com. Do dyspozycji miałem cały, trzyosobowy pokój oraz łazienkę z prysznicem dzieloną wspólnie z osobą z pokoju obok.
Bilet elektroniczny na pociąg IC/EC 103 "Polonia" w relacji Warszawa - Ostrawa.
IC/EC 103 "Polonia" relacji warszawa Wschodnia - Wien Hauptbahnhof na stacji Bohumín.
Bilet elektroniczny na pociąg Regio Jet, linii R8 w relacji Bohumín - Brno hlavní nádraží.
Przedział wagonu klasy "Standard" przewoźnika Regio Jet w składzie pociągu Bohumín - Brno-Královo Pole.
Bilet elektroniczny na pociąg pospieszny w relacji Brno hlavní nádraží - České Budějovice.
Czeskie Budziejowice (České Budějovice)
Czeskie Budziejowice (w miejscowej gwarze Budějce) położone są w Republice Czeskiej u zbiegu rzek Wełtawy i Malszy, w odległości około 50 kilometrów na północ od austriackiej granicy. Zamieszkałe przez około 96 000 mieszkańców miasto jest administracyjną i kulturalną stolicą Kraju Południowoczeskiego.
Czeskie Budziejowice (w miejscowej gwarze Budějce) położone są w Republice Czeskiej u zbiegu rzek Wełtawy i Malszy, w odległości około 50 kilometrów na północ od austriackiej granicy. Zamieszkałe przez około 96 000 mieszkańców miasto jest administracyjną i kulturalną stolicą Kraju Południowoczeskiego.
Czeskie Budziejowice zostały założone w roku 1265 przez króla Przemysła Ottokara II, jednak teren na którym powstało miasto był zamieszkany już w czasach prehistorycznych i we wczesnym średniowieczu. W odległości 1,2 km na północny zachód od dzisiejszego centrum istniała osada Budivojovice, której istnienie zostało poświadczone pisemnie w roku 1251. To właśnie od jej nazwy pochodzi nazwa Budziejowice, do której w czasach wojen husyckich dodano przymiotnik „Czeskie”. Na terenie osady powstał kościół parafialny św. Jana Chrzciciela i św. Prokopa, który stoi do czasów obecnych. W 1259 roku udokumentowano Stradonice (dzisiejszy Rožnov). Miasto Budziejowice zaczęło powstawać w drugiej połowie XIII wieku na prawym brzegu Wełtawy obok ujścia do rzeki Malszy (Malší), na bagnistym terenie, który Przemysł Ottokar II. otrzymał od sędziego Čéča z Budivojovic. Razem z miastem powstał klasztor Dominikanów i kościół Ofiarowania Najświętszej Marii Panny, których masywne mury stanowiły część fortyfikacji miejskich.
Wiosną 1351 roku król Karol IV Luksemburski nadał Budziejowicom ważne przywileje (prawo mili, prawa targowe, zwolnienia z opłat drogowych), które stały się podstawą dobrobytu gospodarczego miejscowych mieszczan. W czasie wojen husyckich w XV wieku losy Budziejowic ulegały częstym zmianom, z biegiem czasu miasto zaczęło cierpieć i podupadać z powodu nieustannych walk. W XVI wieku miasto przeżyło niezwykły rozkwit głównie dzięki wydobyciu srebra oraz dochodom z warzenia piwa, handlu solą, suknem i prowadzeniu gospodarki rybnej. W pierwszej połowie stulecia, na polecenie Ferdynanda I Habsburga zainicjowano połączenie pocztowe Pragi z Linzem, którego trasa prowadziła przez Czeskie Budziejowice.
Po w miarę spokojnym z militarnego punktu widzenia wieku XVI dla miasta ponownie nadeszły ciężkie czasy. W okresie Czeskiego powstania stanowego i wojny trzydziestoletniej w latach 1618–1619 czeskie wojska dwukrotnie próbowały zdobyć wierne Habsburgom Budziejowice. Latem 1618 roku, a następnie w okresie od listopada 1618 r. do czerwca 1619 r. miały miejsce dwie próby oblężenia ufortyfikowanego miasta. Zima 1618–1619 była szczególnie ciężka ze względu na epidemie, które pociągnęły za sobą wiele ofiar wśród mieszczan. Przez resztę wojny trzydziestoletniej Budziejowice unikały walki, służyły jedynie jako tyłowa baza i miejsce formowania oddziałów. W lipcu 1641 roku w mieście wybuchł pożar, podczas którego spłonęło około 2/3 jego zabudowy.
W latach 1721–1727 na rynku zbudowano fontannę Samsona a w roku 1724 wieżę ciśnień ze zbiornikiem, który zaopatrywał miasto w wodę. W latach 1727–1730 w wyniku przebudowy obecny kształt otrzymał miejski Ratusz. W 1795 roku założono Browar Miejski w Budziejowicach.
W 1866 r. podczas wojny prusko-austriackiej w Czechach wybuchła epidemia cholery. W Czeskich Budziejowicach tylko w ciągu ostatnich czterech miesięcy tego roku na chorobę tę zmarło 286 osób. Epidemia ustąpiła dopiero w pierwszej połowie 1867 r. W roku 1872 w budynku dawnego browaru (naprzeciwko teatru) rozpoczęła działalność fabryka tytoniu, która w 1876 r. została przeniesiona do nowego budynku w pobliżu dworca kolejowego. W 1895 roku powstał czeski browar akcyjny przemianowany później na przedsiębiorstwo państwowe Budějovice Budvar. Dnia 9 lutego 1909 roku uruchomiono elektrownię parową natomiast 15 czerwca tego samego roku w mieście zaczął kursować tramwaj elektryczny.
W czasie I wojny światowej miasto uniknęło walk będąc zapleczem frontu. Utworzenie w 1918 roku niepodległej Czechosłowacji również przebiegły w Budziejowicach pokojowo.
Dnia 15 marca 1939 roku Czechosłowacja została zaanektowana przez hitlerowskie Niemcy. Pierwsze oddziały Wehrmachtu wkroczyły do miasta już po południu tego samego dnia. W czasie okupacji wielu bojowników ruchu oporu zostało rozstrzelanych lub zesłanych do obozów koncentracyjnych, w których większość z nich zginęła. Latem 1942 r. Gestapo aresztowało 50 pracowników poczty głównej i poczty stacyjnej, zostali oni zesłani bez procesu do obozów koncentracyjnych. Dnia 18 kwietnia 1942 r. do obozu koncentracyjnego w Terezinie przewieziono 909 Żydów z Czeskich Budziejowic. Większość z Nich (878 osób) zginęła. W marcu 1945 roku miasto dwukrotnie stało się celem nalotów amerykańskich, które w znacznym stopniu zniszczyły zabudowę i spowodowały ogromne straty w ludziach. Ostatnie oddziały armii niemieckiej opuściły miasto 9 maja 1945 roku we wczesnych godzinach porannych. Tego samego dnia po południu i wieczorem do miasta wkroczyły jednostki armii radzieckiej i amerykańskiej. Po wojnie wysiedlono ludność niemiecką, co w przypadku Budziejowic oznaczało deportację około 16% populacji. W 1949 roku Czeskie Budziejowice stały się stolicą nowo utworzonego kraju południowoczeskiego (do 1990 roku).
W czasie inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, dnia 22 sierpnia 1968 r. w godzinach porannych Czeskie Budziejowice zostały zajęte przez Armię Radziecką. Jej oddziały stacjonowały w mieście do początków listopada 1968 r.
W roku 1980 historyczne centrum Czeskich Budziejowic zostało uznane za obszar chroniony. W drugiej połowie XX wieku ugruntowała się pozycja miasta jako ważnego punktu stycznego wielu szlaków komunikacyjnych i centrum regionu. Na północy i zachodzie miasta powstały nowe osiedla mieszkaniowe Wełtawa i Čtyři Dvory. W roku 1991 w Budziejowicach swoją działalność zainaugurował Uniwersytet Czech Południowych. W sierpniu 2002 roku obszar miasta nawiedziła powódź stulecia. W roku 2005 po przywróceniu w Republice Czeskiej regionów jako jednostek administracyjnych Czeskie Budziejowice ponownie stały się stolicą kraju południowoczeskiego.
Miejsca które warto odwiedzić w Czeskich Budziejowicach:
- Stare Miasto z zachowanym średniowiecznym układem urbanistycznym oraz zabudową reprezentującą style architektoniczne od XII do XIX w.
- kwadratowy plac Přemysla Otakara II (Náměstí Přemysla Otakara II) – rynek miejski z barokową fontanną Samsona (Samsonova kašna) po jego środku.
- Ratusz przy placu Přemysla Otakara II, zbudowany w latach 1727-1730,
- czarna Wieża (Černá Věž) – 72-metrowa wieża w centrum miasta
- wieża Rabenštejnská.
- katedra św. Mikołaja (katedrála Sv. Mikuláše) w historycznym centrum miasta
- klasztor dominikanów (Dominikánský klášter)
- wieża Żelaznej Dziewicy (Železná panna) z częścią zachowanych fortyfikacji miejskich (mur twierdzy)
- wieża ciśnień, zbudowana w latach 1721–1724 i przebudowana w roku 1882
- muzea: Południowych Czech, Motocykli.
W Czeskich Budziejowicach swoją siedzibę ma Południowoczeski Teatr Opery i Baletu.
Miasto wspomniane jest w powieści Jarosława Haszka „Przygody dobrego wojaka Szwejka” jako miejsce pobytu batalionu, do którego bohater powieści nie doszedł najkrótszą drogą. Rynek miejski widać także na zrealizowanym na podstawie powieści filmie fabularnym z roku 1959. W położonej niedaleko Budziejowic miejscowości Hluboka nad Vltavou znajduje się popularny wśród turystów neogotycki zamek.
Stacja České Budějovice i historia transportu kolejowego w mieście.
České Budějovice to główna stacja stolicy Kraju Południowoczeskiego. Stanowi ona węzeł łączący międzynarodową magistralę kolejową Praga – Linz z liniami krajowymi. Cała stacja składa się z części pasażerskiej z dworcem i siedmioma krawędziami peronowymi, towarowej stacji rozrządowej oraz południowego węzła Rožnov.
Linie kolejowe przebiegające przez Czeskie Budziejowice:
- 190: Plzeň hlavní nádraží – České Budějovice,
- 199: České Budějovice – Gmünd NÖ (Austria),
- 194: České Budějovice – Černý Kříž,
- 196: České Budějovice – Summerau (Austria),
- 220: (Praha hlavní nádraží -) Benešov – České Budějovice
Większość ruchu pasażerskiego obsługiwana jest przez České dráhy, jednak niektóre połączenia zapewniają przewoźnicy Arriva i GW Train.
Neorenesansowy budynek dworca, ukończony w 1908 roku, usytuowany jest przy ulicy Nádražní, na wschód od historycznego centrum miasta. Na dworcu znajdują się kasy biletowe, centrum informacyjne ČD, bezpłatne WC, szafki bagażowe a także kantor wymiany walut, restauracja, bufet i sklepy. Bezpośrednio przed budynkiem dworca usytuowane są przystanki komunikacji miejskiej „Nádraží”.
Na terenie Czeskich Budziejowic znajdują także także przystanki kolejowe České Budějovice jižní zastávka, České Budějovice severní zastávka i Nové Hodějovice.
Historia transportu kolejowego w Czeskich Budziejowicach rozpoczęła się już w 1828 roku wraz z otwarciem kolei konnej do Linzu. Pierwszą stację dla pociągów prowadzonymi lokomotywami parowymi otwarto w roku 1868 wraz z rozpoczęciem eksploatacji linii Pilzno – Czeskie Budziejowice. Rok później linia ta została przedłużona do Gmünd N.Ö natomiast w roku 1871 do Wiednia. W 1871 r. na linii dawnej kolei konnej uruchomiono trakcję parową na odcinku Czeskie Budziejowice – Summerau, natomiast 20 grudnia 1873 roku pociągi parowe zaczęły jeździć również na odcinku Summerau - Linz. W 1874 roku zakończono budowę linii Czeskie Budziejowice – Veselí nad Lužnicí, którą połączono z już istniejącą linią do Pragi. W 1891 r. uruchomiono linię z Czeskich Budziejowic do Kájova, w 1892 r. przedłużono tę linię do Novéj Peci, a w 1910 r. do Novégo Údolí i dalej do Haidmühle.
W miarę dalszego rozwoju kolei, na początku XX wieku zbudowano nową, znacznie większą stację, która funkcjonuje do czasów obecnych. Znajdujący się na niej budynek dworca został zaprojektowany w stylu neorenesansowym z elementami secesyjnymi przez Gustava Kulhavégo i zbudowany przez firmę J.M. Kohler & Son. Stacja została otwarta dnia 17 lutego 1908 roku, a pierwszym pociągiem, który się na niej zatrzymał był pociąg z Triestu do Pragi. Miało to miejsce 17 grudnia tego samego roku. Wiosną 1945 roku w czasie nalotu na miasto południowe skrzydło budynku dworca zostało poważnie zniszczone, odbudowano je po zakończeniu II wojny światowej. Obecnie obiekt jest chroniony jako zabytek kultury. W czasie mojej wizyty budynek dworca był w remoncie, którego zakończenie zaplanowano na grudzień roku 2023.
Zdjęcia Czeskich Budziejowic
Lannova třída. Rzeźba "Humanoidy" ("Humanoidi") autorstwa rzeźbiarza z Czeskich Budziejowic Michala Trpáka.
Róg ulic Na Sadech i Lannova trída. Secesyjny budynek filii Banku Austro-Węgierskiego, wybudowany w latach 1913-1914 według projektu wiedeńskiego architekta Ludwiga Tremmela.
Ulica U Černé věže. Po prawej stronie widoczny Katedra św. Mikołaja (Katedrála svatého Mikuláše). Na wprost Czarna wieża (Černá věž).
Czarna Wieża (Černá věž) - budowla z XVI wieku w centrum Czeskich Budziejowic, niedaleko katedry św. Mikołaja. W 1547 roku Rada Miejska Czeskich Budziejowic podjęła decyzję o budowie wieży, która miała pełnić funkcję strażnicy, dzwonnicy a zarazem symbolu bogactwa miasta. Budowa miała miejsce w latach 1549–1577. Kamień węgielny położono w roku 1550. W tworzeniu obiektu brali udział lokalni budowniczowie - Hans Spatz, Lorenc, Vincenc Vogarelli. Pierwsze dzwony zawieszono w 1573 roku zaś w roku 1606 zamontowano zegar.
Wieża przeszła kilka większych i mniejszych przebudów i napraw, ostatnia generalna przebudowa miała miejsce w latach 1982-1985. Obecnie wieża
to popularna atrakcja turystyczna, udostępniana do zwiedzania w
sezonie.
Ulica U Černé věže. Katedra św. Mikołaja (Katedrála svatého Mikuláše).
Północno - zachodnia część placu Přemysla Otakara II. Po lewej stronie widoczny narożny dom Puklicia (Puklicův dům). Budynek w tym miejscu stał tu już w XIII wieku, lecz pierwsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z końca XIV wieku. Trzon budynku jest renesansowy, nadbudowa pochodzi z drugiej połowy XIX wieku, natomiast fasada i narożna wieżyczka są secesyjne
Pałac Včela to neorenesansowy budynek położony na rogu placu Przemysła Otakara II. i ulicy Karola IV. Zbudowany w latach 1895 - 1896 trzypiętrowy dom, ozdobiony bogatą dekoracją sztukatorską i rzeźbiarską, jest przykładem legendarnego niemieckiego neorenesansu.
Hotel Zvon. Jeden z najstarszych i największych hoteli w Czeskich Budziejowicach, położony po wschodniej stronie placu Przemysła Otakara II. O pierwotnym domu mieszczańskim z czasów lokacji miasta nie wiadomo praktycznie nic, co wynika z jego licznych przebudów. Od 1663 roku mieścił się w tym miejscu zajazd. W 1669 r. dom nosił nazwę "U Tří bílých zvonků". W głównym korytarzu hotelu zachowały się freski oraz ręcznie rzeźbione belki stropowe z XVII wieku.
Ratusz
w Czeskich Budziejowicach to budowla usytuowana w południowo-zachodnim
narożniku placu Przemysła Otakara II. Powstała z połączenia dwóch
gotyckich kamienic w XV wieku. Obecny
kształt budynek uzyskał w wyniku barokowej przebudowy w latach
1727-1730. Rekonstrukcji dokonał Pavel Kolečný na podstawie oryginalnego
projektu architektonicznego Antona Erharda Martinelliego. Autorem akcesoriów rzeźbiarskich był Josef Dietrich, a fresk na suficie sali głównej wykonał Jan Adam Schöpf. W latach 1825-1905 w budynku mieścił się także sąd miejski i więzienie.
Kościół Ofiarowania Najświętszej Marii Panny (Kostel Obětování Panny Marie). Obok klasztoru jest to najstarsza budowla w Czeskich Budziejowicach, która została założona wraz z miastem w 1265 roku. Najstarsza część kościoła, czyli prezbiterium, została poświęcona już w 1274 roku, jednak cały budynek został ukończony dopiero około roku 1300 (dokładna data nie jest znana). W czasach późniejszych kościół był rozbudowywany i przebudowywany, zwłaszcza w wiekach XIV, XVII i XIX.
Klasztor Dominikanów (Dominikánský klášter) i należący do niego kościół Ofiarowania Najświętszej Marii Panny wraz z fragmentami fortyfikacji stanowią najstarszą budowlą gotycką w Czeskich Budziejowicach. Klasztor, podobnie jak miasto, założył król czeski Przemysł Otakar II. Miasto zostało założone w 1265 roku, zatem klasztor powstał prawdopodobnie kilka lat wcześniej. Teren pod jego budowę nadał w imieniu króla lokator Czeskich Budziejowic Hirzo z Klingenberg. Wzmianka o fundacji kaplicy św. Małgorzaty pochodzi z roku 1267, zaś kościół klasztorny konsekrowano w roku 1274.
Ulica Panská. Wieża Rabenštejnská, której nazwa pochodzi prawdopodobnie od imienia mnicha Wolfganga Rabensteina z klasztoru dominikanów. Zbudowany w końcu XIV wieku obiekt stanowił część murów miejskich. Czterokondygnacyjna wieża ma 17 metrów wysokości i z początku dostępna była tylko od pierwszego piętra wzwyż. Na poziom parteru można było dostać się jedynie z góry - służył on jako więzienie. Wejście na parter powstało dopiero podczas przebudowy w 1828 roku. Obecnie w wieży mieści się ekspozycja zbroi i broni historycznej.
Tama Jiráská (Jiráskův
Jez) została
zbudowana w 1932 roku według projektu
inżyniera Antonína Jiráska. Obiekt powstał w ramach
regulacji rzeki z
wykorzystaniem wody z Wełtawy i Malszy do
produkcji energii w położonej obok elektrowni. Widoczny po prawej stronie przepust jest pozostałością po czasach,
gdy Wełtawą spławiano drewno.
Dworzec autobusowy (Autobusové nádraží) przy ulicy Nádražní. Obiekt łączy funkcje
transportowe i handlowe. Podziemny dwupoziomowy parking łączy się
bezpośrednio z przejściem
podziemnym pod ulicą Nádražní
i dworcem
kolejowym. Dwie kondygnacje naziemne przeznaczone są na hipermarket,
punkty handlowe,
usługi, restauracje i punkty gastronomiczne. Na dachu budynku, na
poziomie 3, znajduje się właściwy
dworzec
autobusowy z
rampą dojazdową od ulicy Dvořákovej. Najwyższe czwarte piętro
naziemne służy jako budynek administracyjny z
pomieszczeniami
technicznymi.
